Историја на УT

Универзитетот во Тетово е отворен и достапен за сите оние кои како студенти, наставници или соработници, со своите интелектуални и морални квалитети, во амбиентот на универзитетска автономија како наод за академска слобода на индивидуално изразување и докажување на вештините и квалитетите придонесуваат во областа на образованието, науката и професионализмот.
Универзитетот во Тетово има кратка историја но долго минато.
Оваа институција е основана на 17 декември 1994 година како иницијатива на албанските интелектуалци, невладини организации и разни аполитички здруженија и сите ентузијасти од високото образование во земјата и пошироко.
Од оваа гледна точка, активноста, развојот на УT може да се подели на два периода:
Период: 1994-2003 е историското време на создавање на Универзитетот во Тетово
Период: 2004-2010 е период на институционалниот развој на Универзитетот и времето на академска и физичка модернизација.
Универзитетот од вонредната состојба, почна да се движи кон академски, концептуални и институционални реформи. Плод на оваа непрекината активност е новата физиономија на УT.
Затоа УТ се потврдува како реформирана, високообразовна институција како единствен јавен центар на албански јазик во Северна Македонија за специјализација и научно истражување. УT е член на Европската универзитетска асоцијација.
Денес УТ е структуриран на 13 факултети, 65 студиски програми, 115 студиски области и 3 научно-истражувачки институти.
Научно–истражувачки процес
Академскиот кадар се состои од 273 редовни професори и 355 вонредни професори ангажирани во одреден временски период, односно за една академска година, со цел на прогресивен раст.
Во однос на наставно-образовниот процес, Универзитетот им посветува посебно внимание на спроведувањето на Болоњските реформи и реформите во областа на стручното и научното истражување, иако оваа компонента сé уште е далеку од целите на УТ во споредба со развиените земји. Овие истражувања се спроведуваат преку заеднички проекти благодарение на Еразмус, ДААД, Темпус проекти и др. за истражување и развој. Потпирајќи се на европските стандарди, квалитетот на академските истражувања е во пораст.
Во однос на Болоњската Карта, УТ е во почетна фаза на неговиот развој, во фаза на имплементирање и прифаќање на Болоњскиот модел според шемата 3+2+3 или 4+1+3 (Bachelor+Master+PhD). Применувајќи го новиот европски систем на студии, УТ има цел во скоро време да биде интегрален дел на европските универзитети, студентите да придобиваат поквалитетно професионално формирање и нашите дипломи да се ближат со оние на развиените земји. Фактот дека дипломите добиени во УТ се компатибилни со дипломите на западните универзитети го докажуваат многубројните студенти кои по дипломирањето се вработуваат или нивните постдипломски студии ги продолжуваат во други универзитети надвор од земјата.
Следниот период ќе биде периодот кој ќе даде потекло на УТ:
– Универзитетски кампус (каде сите факултети ќе се концентрираат на едно место). Кампусот ќе се состои од: зграда за сместување на студенти, магистри, студенти на докторски студии, студенти на специјализација, визитинг професори и други гости, студентски дом, студентска менза, спортска сала, универзитетска библиотека, модерен компјутерски центар, изградба на лаборатории;
– Имплементација на систем за трансфер и акумулација на кредити – ЕКТС како систем за акумулација на кредити и како систем за трансфер на кредити;
-Императив за имплементација на ЕКТС ќе биде мобилноста на студентите со цел студентите да имаат можност да го продлабочат своето знаење на други универзитети кои се потписници на европската Mагна Карта;
– Интернационализација и интеграција на нашиот Универзитет во сите европски универзитетски форуми, односно во семејството на современите универзитети. Во овој контекст, соработката со универзитетите во регионот и пошироко се зголеми тројно;
– Зајакнување на научно-истражувачката работа и покрај академската, ќе даде поттик за димензионирање на академскиот процес што се одвива на универзитетот;
– Понудата и развојот на Е-учење – учење преку интернет, електронски аудио книги, ќе го зголеми квалитетот на учењето;
– Пуштање во употреба веќе обезбедени аудио-визуелни уреди, со цел да се спроведе методата на ”учење од далечина” со кој учениците од посебните училници ќе можат да посетуваат предавања од далечина;
– Завршување на академски капацитети и опремување на лаборатории со најсовремена опрема;
– Развој и имплементација на повеќе проекти во рамките на институтите кои претставуваат интегрална единица на Универзитетот, како што се Институтот за екологија и технологија, Институтот за албански јазик и култура ,,Јосиф Багери” итн;
– Интензивната поврзаност со европските образовни и истражувачки програми (ТЕМПУС, ДААД, УСАИД, СОРОС, НАТО, ЕУ, амбасади од различни земји) се приоритети подготвени во стратегијата на Универзитетот;
– Дисперзија на студиските програми во други градови, процес што ќе биде компактибилен со оние на средните училишта, со единствена цел студентите да бидат поблиску до учениците.
Нивото на работа и постигнување на досегашната работа нè тера да се гордееме, но исто така да бидеме заангажирани да преземеме активности кои ќе го ориентираат универзитетот кон современите академски институции. Ректоратот и академскиот кадар, пред сé имаат историска одговорност за создавање на нови системи на вредности, особено во образованието, науката и културата.
Целите на Универзитетот
Целта на Универзитетот да биде поблиску до студентите резултираше со решение студиските програми да се дисперзираат во некои градови во Република Северна Македонија. Бројот на студенти од година до година се зголемува и сега во УТ студираат околу 13000 студенти со активен статус на студии. Бројот на студенти од разни ентитети е во пораст, ако пред 3 години студирале неколку десетици студенти денеска студиите ги продолжуваат неколку стотици студенти од разни ентитети или поточно нивниот број е околу 10% од вкупниот број на студенти.
Целта на УТ е да биде Универзитет за сите граѓани на Република Северна Македонија затоа е отворен за сите студенти што сакаат да студираат, без национални и верски разлики. Во споредба со бројот на примени студенти во другите универзитети во земјава, бројот на новите студенти на УТ кажува раст од 30%. Ова може да е показател дека УТ се развива во точна насока и со сигурни чекори оди кон семејството на европските универзитети. Понудата на УТ за идните студенти е конкурентна и целосна. Ние нудиме студиски планови и програми за сите профили и евтини тарифи за студирање. Квалификуваниот академски кадар, соработката на УТ со други познати универзитети од регионот и светот и најзначајното, емоционалната врска што ја чувствуваат Албанците за овој универзитет. Жртвувањето и нивниот придонес го подигнаа овој универзитет до ова ниво како единствен државен универзитет со настава на албански јазик. Сето тоа е причина да се запишете на овој универзитет.

Во село Порој, во близина на Тетово, постои музеј кој ја документира отрезнувачката историја на основањето на Универзитетот во Тетово во 1994 година.

Решени да се започне високото образование на албански јазик, членови на заедницата се собраа да го формираат овој универзитет во Тетово.
Членовите на заедницата сакаа да основаат еден универзитет во Тетово, каде што студентите би можеле да учат на албански јазик. Без поддршка од државата, заедницата се собра во импровизирани училници во куќите на луѓето. Овој напор беше исполнет со отпор. Сепак, како што можете да видите во весниците и изложбата во музејот, на една од фотографиите е евиндентирано дека селаните излегоа на улиците за да ги заштитат студентите, откако околу 300 војници беа испратени за да се справат со ситуацијата.

Всушност, основањето на музејот на Универзитетот во Тетово е еден од најзначајните моменти во текот на животниот век на оваа институција колку што претставува поврзувањето меѓу минатото и иднината.
Музејот на Универзитетот во Тетово е отворен во Blackwell History of Education Museum — Collage of Education во Универзитетот во Северен Илиноис, Чикаго, САД.

http://news.cedu.niu.edu/coe_news/cameras-eye-blackwell-photo-exhibition-to-tell-tale-of-tetova/

Не пропуштајте ја големата шанса да го посетите овој музеј!

Центар за странски јазици

проф. д-р Иса Спахиу

E-mail: isa.spahiu@unite.edu.mk